Stoacı İmparator "Marcus Aurelius"

Evrenin ne olduğunu bilmeyen birisi, kendisinin de nerede olduğunu bilemez.Evrenin ne için var olduğunu bilmeyen evreni de kendini de bilemez.Bu soruların herhangi birinden kaçınan birisi, kendi yaratılış amacını da bilemez.

Marcus Aurelius'un Hayatı: Roma İmparatoru ve Stoacı Filozof 

Marcus Aurelius'un Ailesi ve Çocukluğu

Marcus Aurelius, MS 26 Nisan 121 yılında Roma'da aristokrat bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Annesi Domitia Lucilla ile babası Marcus Annius Verus'un tek oğluydu. Ancak babasını üç yaşındayken kaybetti. Babasının ölümünden sonra dedesi tarafından evlat edinildi. Annesi ve dedesinin desteğiyle Marcus; kendinden iki yaş küçük kız kardeşi Annia Cornificia Faustina ile iyi bir eğitim aldı. Özellikle annesi oğlunun matematik ve Yunanca alanındaki eğitimine büyük önem vermiştir.

Ergenlik çağında sanat hocası Diognetus ondaki derinliği fark etti. Bu sayede onu Antik Yunan felsefesiyle tanıştırdı. Marcus Aurelius, bu yıllarda felsefeye, özellikle de Stoacılığa büyük bir merak sardı. Sokrates'in düşüncelerini ve Epiktetos'un "Konuşmalar"ını tutkuyla okudu.

Marcus Aurelius'un İmparatorluğa Yükselişi

Babasının halası Vibia Sabina, Roma İmparatoru Hadrianus'un eşiydi. Hadrianus'un dikkatini kısa sürede çeken Marcus, geleceğin imparatoru olarak görülmeye başlandı. Hadrianus'un ilk evlatlığı genç yaşta ölünce taht için Marcus düşünülse de, yaşının küçük olması nedeniyle Antoninus Pius'un evlatlığı oldu. Aynı zamanda Antoninus'un torunu Lucius Aurelius Verus da onunla birlikte evlat edinildi. Böylece Marcus Aurelius ve Verus, MS 138'de imparatorluk yoluna girmiş oldu.

Marcus Aurelius'un Evliliği ve Ailesi

Marcus Aurelius, MS 145 yılında Antoninus'un kızı Faustina ile evlendi. Çiftin 14 çocuğu oldu. Faustina hakkında antik kaynaklarda olumsuz anlatılar bulunsa da Marcus Aurelius onu "itaatkâr, sevgi dolu ve içten" biri olarak tarif etmiştir.Bunun nedeni Marcus'un karısını çok sevmesidir. 

Öyle ki, karısı Faustina gladyatörlerden birine aşık olduğunu itiraf edince, yapılması gereken gladyatörün öldürülmesidir. İmparatorun bu öneriye uyup uymadığı bilinmiyor ancak, oğlu Commodus'un, Marcus Aurelius'a hiç benzemediği ve nedeninin, karısının itiraf ettiği bu aşkı olduğu dedikodusu dilden dile dolaşmıştır. Ancak Marcus Aurelius, hiçbir zaman karısından vazgeçmemiştir.

Roma sikkelerinde genellikle erkek yöneticiler bulunurdu. Ancak Marcus Aurelius döneminde karısı Faustina da paralarda yer aldı. Bu, onun karısına olan sevgisinin en büyük göstergesiydi.

Ortak İmparatorluk: Marcus Aurelius ve Lucius Verus

Antoninus'un ölümünden sonra Marcus Aurelius ve Lucius Verus ortak imparator oldular. Bu, Roma tarihinde Augustus'tan beri ilk defa iki liderli yönetim oldu. Ancak doğuda Part İmparatorluğu'yla başlayan savaşlarda Lucius Verus yeterince başarılı olamadı. Buna rağmen Marcus Aurelius'un stratejik kararlarıyla Roma savaşı kazandı.

Veba Salgını ve Roma İmparatorluğu'na Etkileri

Part seferi dönüşünde Roma Lejyonları beraberlerinde büyük bir veba salgını getirdi. Tarihe "Antoninus Vebası" olarak geçen bu salgın, 5 milyona yakın insanın ölümüne yol açtı. Roma İmparatorluğu ciddi kayıplar verirken kuzeydeki Cermen kabileleri de isyan çıkardı. Bu süreç, Marcus Aurelius'un imparatorluğu için en zorlu dönemlerden biri oldu.

Marcus Aurelius'un Tek Başına İktidarı

Lucius Verus'un ölümüyle Marcus Aurelius tek başına imparatorluk yönetimini üstlendi. Markoman savaşlarında cephede bizzat bulundu. Aynı dönemde Stoacı düşüncelerini kaleme alarak ünlü eseri "Ta Eis He'auton" (Kendime Düşünceler / Meditations) adlı kitabını yazmaya başladı.

Avidius Cassius İsyanı ve Faustina'nın Rolü

175 yılında Suriye Valisi Avidius Cassius, Marcus Aurelius'un öldüğü yönündeki söylentiler üzerine kendini imparator ilan etti. Ancak Aurelius kısa sürede isyanı bastırdı. Bu olayda Faustina'nın dedikodulara neden olduğu iddiaları olsa da Marcus karısına bağlı kaldı. Faustina aynı yıl ölünce imparator, ona büyük bir cenaze düzenledi ve tanrı ilan etti.

Marcus Aurelius'un Ölümü ve Ardından

Marcus Aurelius, MS 17 Mart 180'de Vindobona'da (bugünkü Viyana) hastalık nedeniyle hayatını kaybetti. Ölümünden sonra tanrılaştırıldı. Oğlu Commodus'u imparator ilan etmişti ancak Commodus'un zalim yönetimi Roma'yı büyük bir kaosa sürükledi.

Tarihçi Cassius Dio, onun hakkında şu yorumu yapmıştır:
"Neredeyse tüm saltanatı boyunca sıkıntılara karıştı ama imparatorluğu korudu. Onu tamamen mutlu olmaktan alıkoyan tek şey, oğlunun büyük bir hayal kırıklığına dönüşmesiydi."

Marcus Aurelius'un Stoacı Felsefesi ve Eserleri

Marcus Aurelius, "filozof imparator" olarak tarihe geçti. Stoacı felsefeye göre erdemli bir yaşam, doğaya ve evrensel akla uygun yaşamakla mümkündü. Ona göre zenginlik, toplumsal statü veya sağlık önemsizdi; asıl değer ruhun tutumu ve insan iradesiydi.

En önemli eseri olan "Kendime Düşünceler" (Meditations), Stoacılığın en önemli kaynakları arasında yer alır. Bu eser hem felsefi hem de kişisel bir iç hesaplaşma niteliğindedir.

Marcus Aurelius'un İnsan ve Doğa Anlayışı

Marcus Aurelius, insanın doğası gereği eşit olduğunu savunuyordu. Ona göre insanlar arasında tek fark erdemli olup olmamaktı. Doğaya uygun yaşamak Stoacı ahlakın temeliydi. Ayrıca ölüm ve yok oluş üzerine düşünceleriyle de dikkat çekti. Ona göre yaşamın süresi değil, niteliği önemliydi.

Filozof İmparator Marcus Aurelius'un Mirası

Marcus Aurelius, tarihe hem büyük bir imparator hem de derin bir Stoacı filozof olarak geçti. Hayatı savaşlarla dolu olsa da düşünceleri, felsefesi ve bilgece yaklaşımıyla tarihin "altın çağ" hükümdarlarından biri sayılır.